جستجو
ﺳﻪشنبه 1404/07/22 ساعت 01:04
lead
flag

کودتای ۲۸ مرداد در کتب درسی

60
0

روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، بیست و هشتم مرداد، سالروز وقوع کودتای خونین سال ۱۳۳۲ توسط آمریکا را گرامی می‌دارد.

 

     به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل و بر اساس اسناد محرمانه باقیمانده از کودتای سال ۱۳۳۲، در زمان دولت دکتر مصدق، نقش دولت ایالات متحده آمریکا در وقوع کودتا و سرنگونی دولت مصدق آشکار است. 

در ۲۴ مرداد ماه شاه فرمان عزل نخست‌وزیری دکتر مصدق و انتخاب و انتصاب فضل الله زاهدی را که مقامات آمریکایی در مشاوره با همتایان انگلیسی خود او را به فرماندهی نظامی کودتا انتخاب و شاه را متقاعد کرده بودند تا از زاهدی حمایت کند، امضا کرد. پس از صدور نامه عزل دکتر مصدق، شخصی به نام نصیری که حامل این نامه بود به خانه ایشان رفت ولی بلافاصله به دستور دکتر مصدق بازداشت شد و در پی آن شاه با حمایت کودتاگران و با هدف در امان ماندن از خطرهای احتمالی از ایران خارج شد و به بغداد و سپس به رُم رفت.

پس از خروج شاه از ایران اعتراضات عمومی در سراسر کشور برپا گردید و عکس‌های شاه و پدرش به پایین کشیده شد. در پی این ماجرا، کرمیت روزولت، رییس وقت سازمان سیا آمریکا و رهبر عملیات کودتای ۲۸ مرداد، برای اینکه کودتا را از شکست کامل نجات دهد، به محل اختفای زاهدی رفت و تصمیم آنها بر آن شد که افکار عمومی را متقاعد سازند که رئیس دولت قانونی زاهدی است و مصدق آن مقام را غصب کرده و درصدد انجام کودتا علیه شاه است. به سبب همین بی توجهی به شرایط کشور، به سرعت حکومت ملی سقوط و رژیم آمریکایی مستقر گردد.

در این میان کودتاچیان توانستند با حمایت و هدایت سازمان سیا و دسته‌هایی از اراذل و اوباش که بخش عمده‌ای از این آشوب‌های خیابانی توسط فردی به نام شعبان جعفری معروف به شعبان بی مخ همراه با عده‌ای از چماقدارانش و اوباش آن زمان انجام شد و با تزریق پول‌هایی از مراکز اطلاعاتی انگلستان و آمریکا، نقشه‌های خود را عملی کنند و خیابان‌های تهران را یکی پس از دیگری به تصرف درآوردند. همزمان عوامل نظامی کودتا نیز مناطق حساس از جمله ستاد ارتش، ایستگاه رادیو، مراکز ژاندارمری و... را تصرف کردند. در این میان واحدهای نظامی طرفدار دکتر مصدق نیز اقدام مؤثری علیه کودتا نکردند. 

لویی هندرسن، سفیر وقت آمریکا در ایران که نقش مؤثری در این اقدامات داشت، به دکتر مصدق تکلیف کرد که از پست خود کناره‌گیری کند ولی دکتر مصدق قبول نکرد و حتی خیابان‌ها را از هواداران خود با ممنوع کردن تظاهرات خالی کرد. در این میان زاهدی نیز با تانک به نخست‌وزیری رفت و سپس محمدرضا پهلوی به کشور بازگشت. به تعبیر امام خمینی (رحمت‌الله علیه): «محمدرضا رفت و رضا شاه برگشت.» او که اکنون سلطنت خود را وامدار آمریکا و انگلیس می‌دانست، در ملاقات با کرمیت روزولت، ضمن تشکر اذعان داشت: «من تاج و تختم را از برکت خداوند، ملتم،و ارتشم و شما دارم.»

بدین ترتیب بود که عصر جدیدی در سرنوشت ملت ایران رقم خورد و هزینه آن ۲۵ سال سلطه مستقیم آمریکا همراه با ده‌ها کشته و زخمی و زندانی و تاراج میلیاردها بشکه نفت کشور شد.

رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) در یکی از سخنرانی‌هایشان در مورد کودتای تاریخی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و نقش آمریکا در وقوع این حادثه تاریخی و پیامی که باید از آن گرفت اینگونه می‌فرمایند: «بعضی‌ها هستند که می‌گویند حالا یک‌جوری، مثلاً یک‌ذرّه، با آمریکا کنار بیاییم، شاید دشمنی‌شان کم بشود؛ نه، حتّی به آنهایی هم که به آمریکا اعتماد کردند، به آمریکا امید بستند، به سراغ آمریکا رفتند برای کمک گرفتن، رحم نکردند؛ [مثل] چه‌کسی؟ دکتر مصدّق. دکتر مصدّق برای اینکه بتواند با انگلیسی‌ها مبارزه کند و در مقابل انگلیس‌ها بایستد به خیال خودش، رفت سراغ آمریکایی‌ها؛ با آنها ملاقات کرد، مذاکره کرد و درخواست کرد؛ [به آنها] اعتماد کرد. کودتای بیست‌و‌هشتم مرداد نه به‌وسیله‌ انگلیس [بلکه] به‌وسیله‌ آمریکا در ایران انجام گرفت، علیه مصدّق. یعنی حتّی به امثال مصدّق هم اینها راضی نیستند؛ اینها نوکر می‌خواهند، سرسپرده می‌خواهند، تو‌سری‌خور می‌خواهند؛ مثل چه‌کسی؟ مثل محمّدرضا پهلوی؛ این‌جور آدمی می‌خواهند؛ که بر این کشورِ پُر نعمتِ پُر برکتِ ثروتمندِ حسّاسی که از لحاظ موقعیّت جغرافیایی حسّاس است، از لحاظ توانایی‌های گوناگون حسّاس است، حکومت کند؛ یک نفری باشد دست‌بسته و تسلیم آنها؛ آمریکایی‌ها این را می‌خواهند؛ اگر نشد، می‌شوند دشمن.»

روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ضمن گرامی‌داشت سالروز کودتای ۲۸ مرداد، اعلام می‌دارد محتوای مرتبط با این روز تاریخی در مجلات رشد به صورت داستان مصور به قلم تحریر درآمده و در کتاب‌های تاریخ معاصر ایران پایه دوازدهم، تاریخ ۳ ایران در دوره اسلامی پایه دوازدهم، جریان‌شناسی اندیشه معاصر ایران پایه دوازدهم، مطالعات پایه نهم و ... نگاشته شده است.

 

انتهای پیام

نظر دهید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

نام
ایمیل
وب سایت