اولین نشست از مجموع چهار نشست تنظیمگری با عنوان مفاهیم پایه و ویژگیهای سازمان تنظیمگر برگزار شد. نشستهای بعدی سازمان به ترتیب با مضامین بررسی نمونهها و تجارب داخلی تنظیمگری، بررسی نمونههای خارجی تنظیمگری آموزشی و نهایتاً نگاشت درون سازمانی و بسط موضوع در سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی است که به خواست خدا در فرصتهای آتی برگزار خواهند شد.
به گزارش اداره روابط عمومي و امور بينالملل سازمان پژوهش و برنامهريزي آموزشي در این نشست که دکتر زمانیان عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر و از پایهگذاران گفتمان تنظیمگری در ایران به ارائه مطلب پرداختند؛ جمعی از مدیران سازمان پژوهش و جمعی از علاقهمندان به صورت حضوری و غیرحضوری در جلسه حاضر بودند.
قدمت امر تنظیمگری به ۴۰ سال قبل با ریشههای اقتصادی برمیگردد و این امر مهم در ایران حدود ۲۰ سال پیش با تأسیس سازمانهای تنظیم مقررات ظهور و بروز پیدا کرد. دکتر زمانیان با بیان نکاتی درباره مفاهیم مرتبط با تنظیمگری گفت: دو بخش حوزه تنظیمگری عبارت است از حوزههای تنظیمگری اقتصادی و حوزه تنظیمگری غیراقتصادی. از سوی دیگر میتوان نقش و وظایف حاکمیتها را در پنج بخش و سطح دستهبندی کرد که عبارتند از؛ ۱- سیاستگذاری در سطوح مختلف و وضع قانون؛ ۲- تنظیمگری و صیانتی که در سطح تمام حوزههای حاکمیت صورت می گیرد؛ ۳- نقش حمایت یا تسهیلگری؛ ۴- رفاه و بازتوزیع؛ ۵- ارائه خدمات و امکانات.
زمانیان در ادامه افزود؛ در ایران وقتی صحبت از تنظیمگری میکنیم، تنظیمگری حقوقی و تنظیمگری صیانتی در حوزه اقتصادی بیشتر در ذهنها متبادر میشود که در تنظیمگری حقوقی قانونگذاری، مجلس و هیأت دولت بیشتر دخیل هستند و در تنظیمگری صیانتی، صیانت از کیفیت و رقابت منصفانه، صیانت از منابع عمومی مانند محیط زیست و منابع طبیعی و... و نهایتاً صیانت از حقوق فردی مترتب میشود.
وی با اشاره به اینکه عدهای معتقد هستند تنظیمگری ابزاری برای تشویق و تنبیه در دست حاکمیت برای کنترل جامعه میباشد گفت: ایجاد نهادهای شبه تنظیمگری مانند کانون وکلا و نظام پزشکی، سازمان ملی تنظیم مقررات و ... به سالهای ۱۳۳۰ برمیگردد و پس از دهه ۴۰ این سازمانها گسترش یافتند، اما تلاشها در این حوزه به موفقیت لازم نمیرسد.
ایشان در پاسخ به اینکه چه کسی باید امر تنظیمگری را انجام دهد اذعان داشتند: انجام امر تنظیمگری به واسطه حاکمیت یا خود دستگاه و یا برونسپاری به شکل استفاده از ظرفیتهای سایر دستگاهها، نهادها، نظرسنجی مردمی و... امکانپذیر خواهد بود. قطعاً بهترین شرایط تنظیمگری زمانی حاصل خواهد شد که این سه بخش در مشارکت با یکدیگر این امر مهم را به انجام برسانند. چرا که بزرگترین مزیت فاصلهگیری از نظارت صرفاً حاکمیتی این است که شائبههای احتمالی در زمینه انجام تنظیمگری انجام شده از بین خواهد رفت.
زمانیان درخصوص تنظیمگری سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی گفت: نقش سازمان پژوهش در امر تنظیمگری، صیانت در دو بخش کیفیت کتب و برنامههای درسی و بازار پیرامون آن میباشد.
در ادامه جلسه ریاست محترم سازمان جناب آقای دکتر لطیفی افزود: یکی از وظایف اصلی ما، سازماندهی منابع آموزشی میباشد. سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی استانداردهایی برای منابع آموزشی تهیه و تدوین کرده است و ناشران بر اساس آن، محتوای آموزشی تولید میکنند. معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش نیز برای تهیه و تجهیز کتابخانه مدارس موظف است بر اساس این استانداردها منابع تهیه کند که این خود مصداق تنظیمگری به روش مستقیم و توسط سازمان میباشد. هماکنون بخش دیگری از محتوا و منابع آموزشی به صورت برون سازمانی و به شکل سفارش خرید یا سفارش خدمات انجام میپذیرد و بر این اساس طرفین قرارداد، موظف به تولید بر اساس درخواست سازمان به صورتی که سفارش داده میشود هستند.
دکتر لطیفی در ادامه افزود: صرفاً وضع مقرره تنظیمگری اطلاق نمیشود. برای مثال در مورد فرایند تولید کتب درسی ۸ سطح از طراحی، نگارش، چاپ، برگزاری دوره، اصلاح و... انجام میپذیرد که تنظیمگری در هر کدام از این سطوح، توسط سازمان یا به صورت برونسپاری و یا ترکیبی از این دو انجام میشود. همچنین لازم به ذکر است که سازمان پژوهش تنها تولید کننده محتوا نیست بلکه پل ارتباطی میان تولیدکنندگان اطلاعات و مصرفکنندگان آن است.
انتهاي پيام
سازمان پژوهش،
دكتر لطيفي،
تنظیمگری