به گزارش اداره روابط عمومي و امور بين الملل سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي در روز جهاني فلسفه به سراغ گروه حوزه حكمت و معارف رفتيم و در خصوص رويكرد و ساختار كتابهاي درسی فلسفه پايه يازدهم و دوازدهم با فخري ملكي كارشناس این حوزه به گفتگو نشستيم. گزارش ذیل حاصل این گفتگو است:
كتابهاي فلسفه سال يازدهم و دوازدهم با رويكردي موضوعي-تاريخي طراحی و تدوین شده است. لذا اختصاص به فلسفه اسلامي و نظرات فيلسوفان مسلمان ندارد. بلكه چند موضوع، از موضوع‌هاي مهم فلسفه در دستور كار قرار گرفته و در حد ظرفيت اين دو كتاب نظرات فيلسوفان بزرگ از دوره يونان باستان تاكنون ارائه و مقايسه شده است و نظرات فيلسوفان اسلامي هم در ميان ديگر نظرات آمده است.
چند نكته مهمي كه در اين طراحي و تدوين كتب مذكور مدنظر قرار گرفته اين است كه انتخاب رويكرد موضوعي-تاريخي به ما اين امكان را مي‌دهد كه، اولا موضوعات مهم و برجسته فلسفي بزرگ را انتخاب كنيم و نظرات فلاسفه بزرگ را از ابتداي شكل‌گيري فلسفه تا به امروز درمورد آن موضوع، بررسي و مقايسه نماييم و در حد و توان دانش‌آموزان به نقد و ارزيابي بپردازيم و قدرت تحليل و نقد دانش‌آموزان را تقويت كنيم.
ثانيا ميتوانيم دستگاه فكري هر فيلسوفي را به دانش‌آموزان نشان دهيم به نحوي كه آنها بدانند كه مثلا ديدگاه هر فيلسوفي در معرفت‌شناسي چه تأثيري در هستي‌شناسي وي يا انسان‌شناسي او داشته است.
ثالثا ميتوانيم دستگاه فكري هر فيلسوفي را با فيلسوفان ديگر مقايسه كنيم و تفاوت ديدگاههاي فلاسفه را به دانش‌آموزان نشان دهيم و قدرت مقايسه و نقد و ارزيابي آنها را تقويت نماييم.
علاوه بر تقويت تفكر فلسفي، و آشنايي با ديدگاههاي فيلسوفان برجسته در مهمترين موضوعات، يكي از اهداف كتاب اين است كه خود دانش‌آموزان به يك ديدگاه كلي عقلي نسبت به جهان و انسان دست يابند و اين ديدگاه كلي راهنماي آنان در زندگي باشد. به‌عبارت ديگر، هدف اين است كه دانش‌آموزان به چارچوب‌هايي هر چند اجمالي براي فلسفه زندگي برسند و از ديدگاههاي فلاسفه براي عقلاني كردن زندگي خود استفاده كنند. اين هدف درسي وقتي ميسر مي شود كه آنان فرصت تفكر داشته باشند. اين فرصت با اجراي فعاليتهاي پيش‌بيني شده درهر درس توسط دانش آموزان فراهم مي‌شود.
آنچه از دانش فلسفه، امروز در اختيار ما است، دستاورد و ميراث فيلسوفان بزرگي در سراسر جهان و در طول تاريخ است كه در قالب هزاران هزار كتاب و از طريق تعليم و تعلم به ما رسيده است. البته ما ايرانيان مسلمان وامدار شخصيتهاي بزرگي هستيم كه در شكوفايي دانش فلسفه نقشي بي بديل داشته‌اند و ثمره سعي آنان يك فرهنگ عقلاني و قوي است كه به ما رسيده است و ما وارث آن فرهنگ هستيم. وظيفه ما اين است كه شكرگزار اين ميراث عظيم باشيم و از اين فرهنگ عقلاني در ابعاد مختلف زندگي بهره ببريم.
در ادامه به مناسبت روز جهاني فلسفه از ميراثي كه حكيم ابونصرفارابي براي ما به يادگار گذاشته است يادي مي‌كنيم: در عالم اسلام عنصر و اصل مهمي كه حجيت دارد، دين است. اين عنصر جنبه قدسي و ماورائي دارد و با عقل فلسفي، از اساس متفاوت است اما مؤسس فلسفه اسلامي حكيم ابونصر فارابي كه در تاريخ فلسفه اسلامي به دليل برخورداري از جايگاه والاي علمي و فلسفي معلم ثاني لقب گرفته است، به منشا و مرجع واحد براي نبيء و حكيم، يعني عقل فعال قائل بوده است، از نظر اين حكيم اتصال با عقل فعال در حد پيامبر يا فيلسوف است و هر دو از يك سرچشمه سيراب مي شوند و دانش خود را از عالم بالا كسب مي كنند، در واقع، حقيقت ديني و حقيقت فلسفي هر دو پرتويي از انوار الهي هستند.
انتهاي پيام